Wiadomości

We wtorek 23.05.2023 r. na Papieskim Wydziale Teologicznym we Wrocławiu odbyła się konferencja naukowa pt.: Kościół Nowej Ewangelizacji.

Uczestników przywitał ks. prof. dr hab. Sławomir Stasiak, Rektor PWT we Wrocławiu.

Prelegentami byli naukowcy z uczelni wyższych z Polski i Stanów Zjednoczonych.

Spotkanie rozpoczął wykład ks. prof. dr. hab. Wiesława Przygody (KUL) pt.: Uwarunkowania społeczno-kulturowe we współczesnej ewangelizacji w Polsce.

Konferencja została podzielona na trzy części, składające się z dwóch sesji naukowych oraz części poświęconej nowym formom ewangelizacji.

Organizatorem Konferencji była Katedra Nowej Ewangelizacji PWT we Wrocławiu. Spotkanie prowadził ks. prof. PWT dr hab. Bogusław Drożdż oraz dr Rafał Szopa. 

Poniżej udostępniamy biogramy prelegentów i abstrakty. 

Zapraszamy do wysłuchania wykładów:

• Dr Mariusz Drozdowski (absolwent PWT) przejdź
  
  
• Dr Tomasz Grabiec OFMCap (absolwent PWT) przejdź
  
  
• Dr Alfreda Walkowska (absolwentka PWT) przejdź
  
  
• Ks. prof. PWT dr hab. Bogusław Drożdż, Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu przejdź
  
  
• Dr Louis Jensen, Uniwersytet w Bostonie przejdź
  
  
• Ks. prof. UKSW dr hab. Tomasz Wielebski, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie przejdź
  
  

PROGRAM

9:30 – 9:45 Otwarcie konferencji
ks. prof. dr hab. Sławomir Stasiak, Rektor Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu

SESJA PIERWSZA – prowadzi ks. prof. PWT dr hab. Bogusław Drożdż

9:45-10:15 Wykład: Uwarunkowania społeczno-kulturowe współczesnej ewangelizacji w Polsce
ks. prof. dr hab. Wiesław Przygoda, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

10:15-11:00 Wykład: Sin and suffering: two kinds of evil
prof. Steve Jensen, Uniwersytet Świętego Tomasza z Akwinu w Houston (USA)

11:00-11:30 Wykład: Formułowanie relacji między wiarą a naukę
dr Rafał Szopa, Politechnika Wrocławska

11:30-12:00 Dyskusja i przerwa kawowa

SESJA DRUGA – prowadzi dr Rafał Szopa

12:00-12:30 Wykład: Kościelne uwarunkowania ewangelizacji w Polsce
ks. prof. UKSW dr hab. Tomasz Wielebski, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

12:30-13:00 Wykład: Artificial intelligence and human intelligence
dr Louis Jensen, Uniwersytet w Bostonie (USA)

13:30-13:45 Wykład: Ewangelizacyjna skuteczność – mrzonka czy zadanie?
ks. prof. PWT dr hab. Bogusław Drożdż, Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu

13:45-14:30 Nowe formy ewangelizacyjne:

- Referat: Harmonia życia według św. Hildegardy z Bingen – dr Alfreda Walkowska (absolwentka PWT)
- Referat: Gorąca linia kursów przedmałżeńskich – dr Tomasz Grabiec OFMCap (absolwent PWT)
- Referat: Ewangelizacja przez teatr pantomimiczny – dr Mariusz Drozdowski (absolwent PWT)

Poniżej udostępniamy biogramy prelegentów i abstrakty.

Dr Mariusz Drozdowski jest absolwentem Papieskiego Wydziału teologicznego we Wrocławiu, gdzie obronił doktorat w Katedrze Nowej Ewangelizacji z zakresu nowoewangelizacyjnego wymiaru pantomimy. Pracę naukowo dydaktyczną, na swojej macierzystej uczelni, łączy z zawodem aktora, specjalizując się w teatrze pantomimy. Głównym przedmiotem jego zainteresowań jest szeroko pojęta kultura, komunikacja społeczna oraz współczesna problematyka Kościoła dająca się przedstawić w formie pantomimicznych form scenicznych.

Ewangelizacja przez teatr pantomimiczny

Pierwotne znaczenie mima, z którego wyrosła rzymska pantomima, było zaprzeczeniem dzisiejszego rozumienia „sztuki milczącej”, gdyż opierało się głównie na naśladownictwie i to zarówno za pomocą zmysłów jak i ludzkiej mowy. Ten rodzaj teatru wykorzystywała władza rzymska do walki religijnej przeciwko wyznawcom Jezusa Chrystusa, ośmieszając system wartości, moralność, wiarę w jednego Boga czy obrzędowość chrześcijańską. Odpowiedzią Kościoła były liczne wypowiedzi zabraniające wiernym uczestniczenia w widowiskach teatralnych oraz mimicznych. Powolna asymilacja aktorów i ich dorobku twórczego nastąpiła wraz z powstaniem dramatu liturgicznego w epoce średniowiecza. Pantomima została wówczas składową sztuk kościelnych, stając się integralnym elementem pobożnego przedstawienia. W czasach nam współczesnych ewangelizatorzy chrześcijańscy wykorzystując nowe narzędzia mówienia o Bogu sięgają również po „milczącą sztukę” zwaną pantomimą.

Ks. Bogusław Drożdż, kapłan diecezji legnickiej, profesor nadzwyczajny Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu, kierownik katedry Nowej Ewangelizacji w Instytucie Historii Kościoła i Teologii Pastoralnej tejże uczelni; wykładowca w Wyższym Seminarium Duchownym Diecezji Legnickiej w latach 1996-2022; w latach 1996-2018 dyrektor Biblioteki seminaryjnej w Legnicy; w latach 2007-2012 sekretarz generalny I Synodu Diecezji Legnickiej; członek Zespołu ds. Nowej Ewangelizacji Konferencji Episkopatu Polski; asystent kościelny Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana w diecezji legnickiej; dyrektor Diecezjalnego Centrum Edukacyjnego w Legnicy; od czerwca 2018 r. proboszcz parafii pw. Matki Bożej Królowej Polski w Legnicy. Redaktor naczelny dwóch naukowych periodyków: „Perspectiva. Legnickie Studia Teologiczno-Historyczne” oraz „Społeczeństwo. Studia, prace badawcze i dokumenty z zakresu nauki społecznej Kościoła”. Od lutego 2021 r. postulator w procesie beatyfikacyjnym sługi Bożego Henryka II Pobożnego. Jest autorem kilku książek, blisko 200 artykułów naukowych i popularno-naukowych oraz kilkuset esejów. Zainteresowaniami naukowymi celuje w problematykę ewangelizacji („starej” i „nowej”) oraz duszpasterstwa i apostolstwa społecznego.

Ewangelizacyjna skuteczność – mrzonka czy zadanie?

Jeżeli coś daje się zdefiniować, to z pewnością można w jakichś kategoriach określić tego wartość. Co kryje się pod wyrażeniem: „ewangelizacyjna skuteczność”? Cel Kościoła jest powszechnie znany. Jego realizacja ma swoją historię. Urzeczywistniany jest również dzisiaj. Osiągnięcie celu nie jest możliwe bez środków, narzędzi, również strategicznego planu. Ewangelizacja, którą prowadzi Kościół jest takim zbiorem celów i środków. Celowi nadrzędnemu służą cele pośrednie, a środki są odkrywane, formułowane i dostosowywane. Proces ewangelizacyjny, który doprowadza do zbawienia bezwzględnie był skuteczny. To z pozycji Boga, a cóż sensownego może powiedzieć człowiek, który jest w środku tego procesu? Jaka efektywność? Który z pośrednich celów został osiągnięty?

o. Tomasz Grabiec OFMCap, absolwent Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu, doktor teologii, dyrektor Poradni Rodzinnej „Akademia Rodziny Augustyn” we Wrocławiu. Autor akademickiego programu przygotowawczego do sakramentu małżeństwa „Kurs na miłość” oraz twórca i realizator programu katechez przedmałżeńskich organizowanych pod auspicjami Zakonu Braci Mniejszych Kapucynów dla narzeczonych, prowadzi warsztaty z komunikacji uczuć dla małżeństw i grup specjalnych (np. dla administracji rządowej w Waszyngtonie w 2008 r.). W latach 2012-2014 należał do nadzwyczajnego zespołu roboczego przy MSZ w Warszawie odznaczony odznaką Bene Merito (za działalność wzmacniającą Polskę na arenie międzynarodowej i za współpracę z polską dyplomacją). Prowadzi wykłady dotyczące problematyki duszpasterstwa rodzin w ramach formacji stałej w Sulistrowiczkach. Na co dzień posługuje w parafii św. Augustyna we Wrocławiu, a jako duszpasterz rodzin towarzyszy narzeczonym i małżonkom w kryzysie. Autor artykułów naukowych i popularnych z zakresu katolickiej nauki społecznej oraz teologii życia rodzinnego, publikowanych w czasopismach: „Perspectiva” i „Społeczeństwo” oraz na wortalu kapucyni.pl.

Gorąca linia kursów przedmałżeńskich

Żyjemy szybko i wydajnie, intensyfikujemy działania, aby mieć więcej i więcej w przekonaniu, że w ten sposób osiągniemy bezpieczeństwo i szczęście, którego ciągle szukamy. Wydaje się, że pośpiech i rozwój technologiczny pomogą nam w zdobyciu tego co dla nas najważniejsze. Rzeczywistość jest jednak zupełnie inna. Katecheza przedmałżeńska jest szansą na to, aby zatrzymać się i zobaczyć swoje życie w zupełnie innej perspektywie. Różnorodność motywów którymi kierują się narzeczeni, w żaden sposób nie przekreśla tego, aby pomóc im w odkryciu skarbu wiary, który może stać się ich wspólnym udziałem. Aspekt relacyjny i pragnienie budowania przez narzeczonych wzajemnej komunii małżeńskiej w ujęciu sakramentalnym, stanowi doskonałą okazję do działań ewangelizacyjnych i głoszenia słuchaczom prawdy o Bogu, który kocha każdego człowieka. Katecheza przedmałżeńska nie może zatrzymywać się na punktowym przygotowaniu nupturientów do przyjęcia sakramentu, ale owocnie prowadzona powinna stać się narzędziem, za pomocą którego mogą odkrywać piękno wiary, świadomość przyjętego sakramentu oraz umożliwić im odnalezienie swojego miejsce w Kościele. Towarzyszenie narzeczonym w procesie przygotowawczym oraz w pierwszych latach ich wspólnego życia jest specyficznym procesem, który wymaga od duszpasterzy dużej wrażliwości oraz indywidualnego podejścia do każdej pary. Pomijając formalny aspekt przygotowawczy, posługa pastoralna względem nupturientów i młodych małżeństw jest jednak niezbędna do tego, aby przybliżać prowadzonym osobom ludzkie oblicze Kościoła, którego ważnym ogniwem jest każdy z nich.

Prof. Steven J. Jensen jest profesorem filozofii na Uniwersytecie św. Tomasza z Akwinu w Houston, jest członkiem Centrum Studiów Tomistycznych. Ukończył studia magisterskie na Uniwersytecie św. Tomasza z Akwinu w Minesocie w 1987 r. W 1993 r. uzyskał stopień doktora filozofii na Uniwersytecie Notre Dame. Specjalizuje się w etyce, filozofii średniowiecznej, myśli Tomasza z Akwinu, teorii działania, etyce biomedycznej i prawie naturalnym. Pełnił funkcję dyrektora Centrum Studiów Tomistycznych, jest członkiem wielu komitetów naukowych, sprawował opiekę naukową nad kilkoma pracami doktorskimi. Jest recenzentem w czasopismach: „The Thomist”, „Res Philosophica” i „American Catholic Philosophical Quarterly”.

Sin and suffering: two kinds of evil

W ramach szerokiej kategorii zła Tomasz z Akwinu wyraźnie rozróżnia grzech i cierpienie. Podczas gdy cierpienie może czasem być dobre, jak kara, grzech nie może mieć w sobie nic dobrego, nawet jeśli Bóg może ostatecznie skierować go ku dobru. Ta prelekcja ma na celu zbadanie pojęcia grzechu i występku, określenie, czym dokładnie jest wyróżnione zło, które nie może mieć w sobie nic dobrego.

Dr Louis Jensen: Dorastałem w Bismarck w Północnej Dakocie, wychowywany przez kochających rodziców, którzy nauczyli mnie, jak ważne są sakramenty i modlitwa. Przeprowadziliśmy się do Teksasu, gdy miałem 12 lat, a kiedy miałem 18 lat, wyjechałem, aby studiować fizykę na Uniwersytecie w Bostonie. Kontynuowałem studia podyplomowe z informatyki na Uniwersytecie Bostońskim. W zeszłym roku przeprowadziłem się z powrotem do Teksasu i podzieliłem swój czas na naukę zdalną i pracę dla firmy technologicznej. Bóg ma plan dla każdego z nas, a w swoim planie dla mnie poprowadził mnie kilkoma kapłańskimi wzorami do naśladowania z mojej młodości. Jestem wdzięczny, że wstąpiłem do seminarium Notre Dame, ponieważ nadal rozeznaję swoje powołanie do kapłaństwa.

Artificial intelligence and human intelligence

Rosnąca jednomyślność wśród badaczy sztucznej inteligencji utrzymuje, że komputery mogą wkrótce osiągnąć lub przekroczyć sztuczną ogólną inteligencję na poziomie ludzkim. W szczególności technologia głębokiego uczenia przekroczyła najnowocześniejsze wyniki w takich dziedzinach, jak diagnostyka medyczna, tłumaczenie, rozpoznawanie głosu i autonomiczna jazda, a nawet zbliżyła się lub przekroczyła wydajność człowieka w niektórych dziedzinach. W tej prelekcji zbadamy ograniczenia tej ekscytującej technologii, omawiając jej podobieństwa i różnice w uczeniu się ludzi i zwierząt. Jednym z najważniejszych ograniczeń dla rozwoju AGI (Artificial General Intelligence – Ogólnej Sztucznej Inteligencji) jest bazowania na podejściu obliczeniowym do/w rozwoju AI. Rzeczywiście systemy AI lepiej sobie radzą z obliczaniem niż człowiek, co pociąga za sobą szybsze obliczenia, bardziej skomplikowane i na wielkiej ilości danych jednocześnie. To wszystko sprawia wrażenie, że AI jest bardziej wydajna w „myśleniu” niż człowiek. Jednak, chociażby Roger Penrose, laureat Nagrody Noba z fizyki, uważa, że świadomość/umysł nie może być postrzegana wyłącznie z perspektywy matematyki. Świadomość przekracza obliczalność. Człowiek jest właśnie tam, gdzie nie sięga matematyka i to daje nam przewagę jakościową nad AI. W ramach nauk szczegółowych wciąż jednak nie wiadomo, czym jest to „coś” więcej.

Dr Rafał Szopa, absolwent Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu, mgr teologii w zakresie filozofii oraz absolwent studiów podyplomowych filozoficzno-etycznych na PWT. Doktorat na Papieskim Wydziale Teologicznym we Wrocławiu w Instytucie Filozofii Chrześcijańskiej w zakresie filozofii. Pracownik Katedry Nauk Humanistycznych i Społecznych na Wydziale Zarządzania Politechniki Wrocławskiej. Prowadzi zajęcia z przedmiotów humanistycznych, takich jak: filozofia, wstęp do filozofii, etyka, etyka inżynierska, etyka nowych technologii, komunikacja społeczna. Tematyka publikowanych prac dotyczy teorii partycypacji bytu i jej zastosowań, ateizmu i filozofii przyrody, teorii poznania, transhumanizmu oraz nowych technologii w ujęciu filozoficznym. Był współorganizatorem konferencji międzynarodowych, uczestniczył czynnie w konferencjach w Polsce i za granicą. Popularyzuje naukę w ramach corocznych edycji Dolnośląskiego Festiwali Nauki. Współpracownik Studium św. Hildegardy z Bingen na PWT we Wrocławiu. Od 2020 r. członek rady naukowej czasopisma „Perspectiva – Legnickie Studia Teologiczno-Historyczne”.

Formułowanie relacji między wiarą a naukę

Relacja między wiarą a nauką może przybrać zasadniczo 3 formy: 1) nadrzędności / podrzędności wobec siebie; 2) wzajemnej wrogości; 3) współistnienia. Średniowiecze było czasem nadrzędności teologii nad naukami szczegółowymi, nowożytność początkowo była okresem „pokojowego współistnienia” a później przekształciło się ono w próbę odmówienia religii wartości poznawczych. Poszukiwanie możliwości pogodzenia religii i nauki jest równie ważne jak za czasów Darwina, kiedy to spór między nauką a religią przybrał współczesną formę argumentacji przeciwko religii. Wydaje się, że osiągnięcie współistnienia jest możliwe. Inaczej jednak niż w epoce oświecenia, współcześnie musimy się skoncentrować na egzystencjalnej stronie bytu i esencjalnej stronie osobno, pozostawiając religii i nauce odpowiednio kwestię istnienia rzeczywistości i jej działania. Nie wchodząc we wzajemne kompetencje, religia i nauka mogą znów „pokojowo współistnieć”.

Dr Alfreda Walkowska, absolwentka Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu,znawczyni dorobku św. Hildegardy, dyrektor Studium św. Hildegardy z Bingen – akademickiego kursu teologicznego Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu. Twórczyni Polskiego Centrum św. Hildegardy z siedzibą w Legnicy. Redaktor naczelna kwartalnika „Hildegarda”. Autorka licznych artykułów, książek; wydawca, tłumaczka; inicjatorka i prezes pierwszego polskiego Stowarzyszenia Centrum św. Hildegardy w Polsce. Związana z Benedyktyńskim Instytutem Kultury w Tyńcu jako inicjatorka i prowadząca warsztaty oraz rekolekcje z postem według św. Hildegardy. Laureatka nagrody Feniks Specjalny 2023 za „wytrwałe promowanie stylu życia opartego na świadomości ekologicznej oraz upowszechnianie kultury katolickiej w Polsce i na świecie”.

Harmonia życia według św. Hildegardy z Bingen

W koncepcji średniowiecznej doktor Kościoła, św. Hildegardy z Bingen, grzech pierworodny, zakłócając harmonię stworzenia, będącą założonym przez Stwórcę porządkiem wszechrzeczy, jawi się jako praprzyczyna zaburzeń we wszystkich sferach życia człowieka. Dążenie do przywrócenia harmonii i dbałość o jej utrzymanie to w ujęciu Hildegardy jedyna droga zapewnienia zdrowia w znaczeniu pełnego dobrostanu człowieka. Program zdrowia stworzony współcześnie w oparciu o wiedzę medyczną, przyrodniczą i teologiczną zawartą w dziełach doktor Kościoła z Bingen zawiera uniwersalny plan działania prowadzący do przywrócenia lub zachowania zdrowia rozumianego jako cielesno-duchowa równowaga uwarunkowana harmonią w relacjach z wszechświatem i Bogiem. Jego wartość praktyczna sprawia, że wpisuje się on we współczesne trendy zdrowego, ekologicznego stylu życia, czyniąc z niego ważne narzędzie nowej ewangelizacji.

Ks. Tomasz Wielebski, prof. UKSW dr hab. teologii pastoralnej; prezbiter diecezji warszawsko-praskiej; Dyrektor Instytutu Nauk Teologicznych UKSW; kierownik Katedry Prakseologii Pastoralnej i Organizacji Duszpasterstwa w Zakładzie Teologii Praktycznej INT UKSW; Prezes Polskiego Stowarzyszenia Pastoralistów; członek Zespołu Innowacji Pastoralnych przy Instytucie Statystyki Kościoła Katolickiego SAC; kierunki badań: świętowanie niedzieli, duszpasterstwo chorych starych i hospicyjne; działalność rad duszpasterskich, współpraca teologii pastoralnej z naukami pozateologicznymi; proces synodalny; autor i współautor wielu monografii i artykułów z zakresu teologii pastoralnej.

Kościelne uwarunkowania ewangelizacji w Polsce

Skuteczne prowadzenie ewangelizacji zależy przede wszystkim od otwarcia się na łaskę Bożą. Należy także rozeznawać kościelne uwarunkowania działań związanych z głoszeniem Dobrej Nowiny pamiętając, że Kościół jako głosiciel Ewangelii, zaczyna swe dzieło od ewangelizowania samego siebie (EN 15). Prelegent przedstawi najpierw wybrane wyniki badań realizowanych przez CBOS odnośnie percepcji przez Polaków rzeczywistości parafialnej i ich zaangażowania w jej życie. Następnie przywoła wyniki badań przeprowadzonych przez ISKK SAC i WT UKSW wśród polskich proboszczów dotyczących ich spojrzenia na parafię. Dopełnieniem wystąpienia będzie ukazanie wybranych myśli z polskich raportów synodalnych. Występujące tendencje powinny być uwzględnione w budowaniu strategii ewangelizacyjnej, przekładając się na realizację – urzeczywistnianego w kluczu misyjnym – duszpasterstwa rezygnującego z wygodnego kryterium duszpasterskiego, że ,,zawsze się tak robiło” (EG 33).